POWTÓRZENIE kl. 7 cz. 4

POLACY PODCZAS I WOJNY ŚWIATOWEJ

1. Sprawa polska na początku wojny


a. Polacy podlegali obowiązkowej służbie wojskowej i walczyli w armiach wszystkich trzech państw zaborczych
b. działania w ramach orientacji proaustriackiej

– utworzenie Naczelnego Komitetu Polskiego

– utworzenie Legionów Polskich – Józef Piłsudski (dowódca I Brygady Legionów) i Józef Haller (dowódca II Brygady Legionów)

– utworzenie przez Józefa Piłsudskiego tajnej Polskiej Organizacji Wojskowej (POW)

c. działania w ramach orientacji prorosyjskiej

– utworzenie Komitetu Narodowego Polskiego – Roman Dmowski

– utworzenie Legionu Pułaskiego (później przekształcił się w Brygadę Strzelców)

2. Udział w walkach Legionów Polskich

a. bitwa pod Rokitną – 13 VI 1915 r. (II Brygada Legionów Polskich – Józef Haller)

b. bitwa pod Kostiuchnówką – 4-6 VIII 1916 r. (I Brygada Legionów Polskich – Józef Piłsudski)

3. W wyniku klęsk militarnych w 1915 r. armia rosyjska wycofała się z Królestwa Polskiego

a. obszar Królestwa Polskiego został podzielony na dwie strefy okupacyjne: niemiecka i austro-węgierską

4. Sprawa polska na arenie międzynarodowej

a. Akt 5 listopada – proklamacja dwóch cesarzy z 5 XI 1916 r., której celem było pozyskanie poparcia Polaków – zapowiedzieli powstanie „samodzielnego państwa polskiego” z własną armią, ale pod kuratelą państw centralnych,


– powołanie Tymczasowej Rady Stanu (namiastka polskiego rządu)- we wrześniu 1918 r przekształcony w Radę Regencyjną

b. kryzys przysięgowy – VII 1917 r.

– odmowa złożenia przysięgi na wierność cesarzom Niemiec i Austro-Węgier przez część żołnierzy polskich służących w Polskiej Sile Zbrojnej

– Józef Piłsudski i legioniści, którzy odmówili złożenia przysięgi, zostali uwięzieni- Piłsudski w Magdeburgu, a legioniści w obozach m.in. w Szczypiornie,


c. oświadczenie prezydenta USA Thomasa Woodrowa Wilsona z 8 I 1918 r. o powstaniu niepodległej Polski (13. punkt wystąpienia)

d. przyznanie Polsce prawa do niepodległości przez Piotrogrodzką Radę Delegatów Robotniczych i Żołnierskich oraz Rząd Tymczasowy – marzec 1917 r.


4. Działalność Narodowej Demokracji po klęsce Rosji

a. utworzenie Komitetu Narodowego Polskiego w Paryżu (KNP) – czołowymi działaczami KNP w Paryżu byli Roman Dmowski i Ignacy Jan Paderewski

b. pod politycznym zwierzchnictwem KPN została utworzona Armia Polska we Francji – tzw. Błękitna Armia lub Armia Hallera